Limitless Post
www.limitlesspost.com
13 septanm 2022.-
Sèlman nou menm k ap konpare pri gaz an Ayiti ak lòt peyi etranje a, fè respè nou tande. Ou byen nou mechan anpil. Ou byen nou pa konprann anyen nan anyen. Ou byen nou iresponsab. Se youn ou lòt. Monte gaz nan kontèks mizè nwa, dezawa popilasyon an ye la, se mete absè sou klou. Se ankouraje ak fè pwomosyon politik sinik san konsyans kont mas pèp pòv la.
Peyi n ap konpare ak Ayiti yo pa gen pwoblèm yon boujwa nasyonal ki sousye de sò peyi yo ak pèp yo ap fè lajan nan mitan l lan. Boujwazi Ayiti a se byennèt tèt yo ak klan yo konnen. Yo pa gen santiman apatenans. Istwa peyi a ak avni l pa konsène yo.
Peyi sa yo pa gen pwoblèm Leta k ap planifye byennèt kominote a. Ayiti pa gen Leta. Se yon asosiyasyon malfektè ki marye sosis li ak oligachi politik ak ekonomik la pou reye sou yon pèp mizerab, domine l, abize l ak eksplwate nayivte l, souse l jouk li pa gen san ki rete ankò nan venn li.
Peyi n ap konpare ak Ayiti yo menm si tout pa rich, men boujwazi lakay yo, lidèship politik k ap gouvènen yo kreye kondisyon pou pèp la gen yon vi miyò ak lekòl, lopital, dlo potab, ak enfrastrikti primè pou moun ak machandiz sikile an favè tout kominote a. Peyi sa yo gen politik sosyal, politik lojman, politik edikatif, politik sanitè, politik ekolojik, politik ekonomik, politik endistriyèl ak agrikòl pou fè peyi yo dekole e fè pèp yo avanse ak fè pwogrè sou plan imen. Gen kèk tan Ayiti pa gen youn nan sa yo telman elit ekonomik ak politik dominan yo kraze peyi a.
Peyi n ap konpare ak Ayiti nou fin dechèpiye a ak dechalbore a, omwen yo gen transpò piblik Leta jere ak garanti e ki pèmèt popilasyon an sikile san pwoblèm. Yo gen otorite ki kontwole sikilasyon deviz etranje tankou dola nan peyi yo e ki pa pèmèt kòmèsan vann machandiz nan monè yo vle. Yo gen yon monè nasyonal. Yo pa kreye 2 ekonomi, youn an goud, youn an dola ameriken ki mete deyò majorite popilasyon an nan vann ak achte anpil byen ak sèvis primè nan yon peyi a.
Peyi sa yo pa genyen tankou Ayiti yon Leta ki livre pèp l ap dirije a bay bandi sanfwa ni lwa yo kreye, finanse ak tolere ni bay biznisman aloufa ak san pitye. Peyi sa yo gen dirijan kowonpi ak vòlè tankou tout lòt peyi sou latè. Men dirijan vòlè kowonpi pa yo toujou fè kichòy pou kominote a ak kite yon bagay pou pèp la benefisye. Gade jan Dominiken yo fè bèl reyalizasyon ak Kòb Petwokaribe a. E Gade jan ganstè Ayiti yo disparèt menm lajan Petwokaribe sa san fè anyen dirab pou peyi a. Yo volè twaka lajan an epi yo al banboche nan peyi etranje ou dimwens vòlè san vègoy yo ap gagote ak blanchi lajan an la an Ayiti nan figi pèp la san lajistis pa di ni fè anyen. Peyi sa yo pa gen yon Leta mafya nan yon ekonomi mafya.
Kidonk, mesye dam k ap konpare pri gaz Ayiti ak lòt peyi yo fè respè nou. Si monte gaz la ap bon pou nou, li pa p bon pou pèp la. Dayè sa k bon pou nou pa te janm bon pou pèp la. Pèp la ap konprann Leta lè yo vle monte gaz la, lè Leta a montre li konprann pèp la tou nan mizè l ak tribilasyon l Matisan, Fontanara, Kafou Site Sòlèy, Kwadèboukè, Delma, Petyonvil, Kenskòf, Gran Ravin, Lafòsèt, Sentelèn, Raboto ak Jibile.
Fòk Leta aprann tande kri pèp la nan lavi chè, nan maladi l yo, nan ensekirite ak tout kalte lòt tribilasyon k ap toupizi l. Toutotan Leta derefize tande kri dezespwa ak dezolayson popilasyon an, ebyen zotobre ki kidnape Leta ak ekonomi a fenk kòmanse jèbèdè nan je yo ak nan zòrèy yo sou radyo, nan televizyon ak sou rezososyo. Pèp grangou a pa p tande.
Monte salè minimòm nan, desann lavi chè a, bay pèp la manje ak travay, bay pitit li yo lekol kalite ki abòdab, desann pri liv eskolè yo, desann dola a, ba li lopital k ap fonksyone, ba li transpò li ka peye. Apre Leta fè sa yo oubyen montre volonte pou l fè yo, nou mèt monte pri gaz la nan yon nivo rezonab ki pa p trangle popilasyon an. Lè sa tout peyi a ap konprann e pèp la pa p menm santi sa piske vi li soulaje lòt jan, lòt kote.
Daly Valet
13 Septanm 2022